کتاب‌های ایرانی با وسواس خاصی برای ترجمه به روسی انتخاب می‌شوند
تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۴۹۱۴۷
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست «نگاهی به آثار ایرانی ترجمه شده در روسیه» دوشنبه (چهاردهم شهریور ماه ۱۴۰۱) با حضور نوری مامد زاده رئیس مرکز ایران شناسی دانشگاه دولتی داغستان روسیه، ناشر و مترجم، سید جواد آرامی وابسته سابق فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه و کارشناس فرهنگی حوزه اوراسیا و حسینعلی سبزه سرپرست امور نمایشگاه‌های خارجی خانه کتاب و ادبیات ایران در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حسینعلی سبزه در این نشست گفت: همزمان با برگزاری این نشست در خانه کتاب و ادبیات ایران، سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب مسکو درحال برگزاری است و جمهوری اسلامی ایران با برنامه‌های متنوع و آثار شاخصی در این نمایشگاه شرکت کرده است. به دلیل گستردگی روابط فرهنگی بین دو کشور ایران و روسیه، ایران در سال ۱۳۹۴ میهمان ویژه نمایشگاه بین المللی کتاب مسکو بود و روسیه نیز در سال ۱۳۹۵ به عنوان میهمان ویژه در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حضور داشت. حضور در این نمایشگاه‌ها فرصت مناسبی فراهم می‌کند تا مناسبات فرهنگی بین دو کشور به ویژه در حوزه کتاب و ترجمه کتاب را گسترش دهیم.
در ادامه، سید جواد آرامی، کتاب را پل فرهنگی میان دو کشور ایران و روسیه دانست و گفت: کتاب یک رسانه است و طی سال‌ها ماندگاری دارد و منبع و مرجع آثار دیگر خواهد بود. بنابراین با فعالیت در حوزه نشر و ترجمه در جهت ماندگار کردن و شناساندن فرهنگ کار کرده ایم. باید کتاب‌های ایرانی را به زبان روسی ترجمه کنیم تا افکار عمومی روسیه شناخت جامع‌تر و کامل‌تری نسبت به ایران پیدا کنند. ترجمه و نشر کتاب کمک می‌کند تا با بسیاری از روحیات، اخلاقیات و گذشته جامعه ایرانی آشنا و به عمق بیشتری نسبت به فرهنگ این کشور دست پیدا کنیم.
آرامی ادامه داد: در دانشگاه داغستان قدم‌های بزرگی در حوزه نشر کتاب برداشته شده و تعداد قابل توجهی کتاب به زبان روسی در حوزه دفاع مقدس، دین و اخلاق ترجمه و منتشر شده است. انتشار این کتاب‌ها با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روسی روبه رو شده است. در روسیه بعد از فروپاشی شوروی سابق با خلاء فکری و محتوایی در حوزه‌های مختلف رو به رو بودیم و کشورهای غربی هجمه محتوایی غرب گرایی و لیبرالیستی را ترجمه و وارد کشور روسیه کردند که در افکار عمومی روسیه تأثیر گذار بود. اگر این روند ادامه پیدا کند روسیه در کارزار فرهنگی دچار مشکل می‌شود.
کارشناس فرهنگی حوزه اوراسیا تصریح کرد: انتشار کتاب به زبان‌های مختلف در پیدا کردن روش و شیوه دست یابی به زندگی و انتخاب بهتر کمک می‌کند. تعدادی از این کتاب‌ها تأثیرات زیادی در مخاطبان روسیه گذاشته است و روس‌های مقیم قفقاز و اروپای شرقی نیز از این کتاب‌ها بهره بردند. توانستیم بخشی از فرهنگ و واقعیات جامعه ایران را به مخاطبان روس معرفی کنیم. در روابط فرهنگی بین کشورها لازم است طرفین شناخت کاملی نسبت به هم داشته باشند چرا که ارتباطات فرهنگی مکمل و منسجم کننده سایر روابط است.
وی بیان کرد: ترجمه آثار روسی به زبان فارسی در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. مقام معظم رهبری (مدظله العالی) از ادبیات روسیه شناخت کاملی دارند و بسیاری از رمان‌های روسی را خوانده اند. ترجمه ادبیات ایرانی و روسی به شناخت طرفین از هم کمک می‌کند که این امر ماندگار و تأثیرگذار است. تاکنون بیش از صد عنوان کتاب به زبان روسی ترجمه و چاپ شده و آثاری دیگری نیز در دست بررسی و چاپ است. این کتاب‌ها با حساسیت و وسواس خاصی برای ترجمه انتخاب می‌شوند. کتاب‌هایی برای ترجمه به ما پیشنهاد شده اما با توجه به شناخت، نیاز، فرهنگ و روحیات مردم روسیه، کتاب‌ها را انتخاب می‌کنیم. کتاب «پایی که جا ماند» مورد استقبال خوانندگان روسیه قرار گرفت به طوری که یکی از خوانندگان کتاب علاقه‌مند بود با نویسنده این کتاب ملاقات کند.
آرامی همچنین گفت: پیام‌های جالبی از خوانندگان کتاب‌های ترجمه شده دریافت می‌کنیم که عزم ما را برای ادامه این مسیر مصمم‌تر می‌کند. کتاب «خون دلی که لعل شد: خاطرات حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای (مدظله) از زندان‌ها و تبعید دوران مبارزات انقلاب اسلامی» نیز به زبان روسی ترجمه و منتشر شده است. چند سال پیش هیئت فرهنگی از روسیه میهمان ایران بودند آنها به بازدید از موزه عبرت رفتند و سلولی که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در آن زندانی بودند را دیدند که برایشان بسیار جالب بود و دوست داشتند درباره آن بیشتر بدانند.
کارشناس فرهنگی حوزه اوراسیا گفت: ما شاهد شکل گیری نوعی تفکر جدید در روسیه بودیم و متناسب با رشد روابط ایران و روسیه نیاز بود مقامات دو کشور از هم شناخت بهتر و کامل‌تری داشته باشند. یکی از بزرگان ایرانی که روابط نوینی با روسیه بنیان گذاشته بود شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی بود. مردم روسیه علاقه‌مند بودند درباره شهید سلیمانی و فعالیت‌هایش بیشتر بدانند بنابراین ما پنج عنوان کتاب در این زمینه ترجمه و منتشر کردیم که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. در کشور ما زیبایی‌های زیادی در حوزه‌های مختلف وجود دارد که باید آنها را به مخاطبان روس بشناسانیم و آنها را در قالب ادبیات به نمایش بگذاریم. روس‌ها مردمانی فرهنگ دوست و ایران دوست هستند و به ایران فرهنگی علاقه‌منداند. تاکنون حدود چهل عنوان کتاب در حوزه دفاع مقدس منتشر کرده ایم و کتاب‌های «ابوباران»، «نورالدین پسر ایرانی» مراحل چاپ را طی می‌کنند. کتاب «مجموعه اخلاق الاهی» مرحوم آیت‌الله العظمی مجتبی تهرانی نیز به زبان روسی ترجمه شده است. مباحث اخلاقی در روسیه مورد توجه قرار گرفته است و به جان مخاطب روس می‌نشیند و جای خود را در ادبیات روس باز کرده است.
کتاب‌های دفاع مقدس و مقاومت به زبان روسی ترجمه می‌شوند
در ادامه این نشست نوری مامدزاده بیان کرد: زمانی که دانشجوی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بودم به این موضوع فکر می‌کردم که باید کاری کرد که ادبیات و فرهنگ ایران در روسیه بهتر شناخته شود. روسیه از طریق اشعار عمر خیام ایران را می‌شناسد و با فرهنگ ایران آشنایی ندارد. از زمانی که مرکز ایران شناسی داغستان راه اندازی شد فعالیت‌هایی در حوزه ایران شناسی، فرهنگ ایران، زبان ایران، تأثیر زبان و ادبیات بر فرهنگ و زبان داغستانی کارهایی انجام شد. همایش‌ها و برنامه‌های علمی هم در زمینه ایران شناسی در روسیه و قفقاز شمالی برگزار شده است.
رئیس مرکز ایران شناسی دانشگاه دولتی داغستان روسیه ادامه داد: ترجمه و نشر کتاب در حوزه ادبیات معاصر را آغاز کرده ایم. نزدیک به سی کتاب از نویسندگان ایرانی را ترجمه و منتشر کرده ایم که کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» یکی از آنها است و حدود هفت ماه از انتشار آن به زبان روسی می‌گذرد. کتاب‌های «دا»، «لشکر خوبان» و… نیز ترجمه و منتشر شده است. اکثر کتاب‌های ترجمه شده در زمینه دفاع مقدس و مقاومت است؛ چرا که این حوزه به عنوان یکی از حادثه‌های تاریخ معاصر ایران، در فرهنگ ایران تأثیرگذار بود و ایرانی‌ها، وابستگی آنها و وطن پرستی را معرفی کرده است. امیدوارم در این راستا کارها و خدمات دیگری هم انجام دهیم. در حوزه کتاب‌های کودک و نوجوان داستان‌های فردوسی و سعدی ترجمه شده است اما باید به سمت کتاب‌های معاصر این حوزه برویم تا مخاطبان روسی با آثار این حوزه نیز آشنا شوند.
کد خبر 5583421منبع: مهر
کلیدواژه: مقام معظم رهبری مقام معظم رهبری روسیه مسکو موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران معرفی کتاب مجمع نوشت افزار ایرانی اسلامی کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقد کتاب دفاع مقدس نوشت افزار اربعین حسینی دفتر نشر فرهنگ اسلامی سازمان اسناد و کتابخانه ملی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران انتشارات ققنوس ترجمه زبان روسی ترجمه ترجمه و منتشر ادبیات ایران مخاطبان روس ایران شناسی فرهنگ ایران کتاب ها ترجمه شده دفاع مقدس دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۴۹۱۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برای تقویت میدان کتاب کودک و نوجوان چه باید کرد؟
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دوران کودکی و نوجوانی، مهم‌ترین دورانی است که در آن شخصیت، هویت و سبک زندگی افراد شکل می‌گیرد و نظام‌های اعتقادی و ارزشی در نهاد آنان پایه ریزی می‌شود. ازاین رو، تولید و مصرف محتوا در زیست بوم فرهنگی کودک و نوجوان، ضرورتی راهبردی و سبک ساز است. در این میان، «محتوای ادبی» در پویایی این زیست بوم و الگوسازی در زمینه سبک زندگی، نقشی پررنگ دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهند، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است.
دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش‌های مجلس در پژوهشی با عنوان «تولید و ترویج محتوای ادبی برای کودک و نوجوان؛ واکاوی سیاستی و راهکارهای تقنین» آورده است، سیطره محصولات و خدمات ادبی، هنری و رسانه‌ای بر سبد مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان، تولید و مصرف محتوا در این زیست‌بوم را به ضرورتی راهبردی تبدیل کرده است. در این میان، محتوای ادبی می‌تواند در پویایی زیست‌بوم و الگوسازی در زمینه سبک‌زندگی، نقشی پررنگ داشته‌باشد. زیرا پیوند محتوای ادبی با زیبایی‌ها و جاذبه‌های هنری ناگسستنی بوده و در چنین بستر و قالبی، ظرفیت فراوانی برای انتقال پیام‌ها و مفاهیم به ظریف‌ترین و مؤثرترین شکل وجود دارد.
* سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است
این پژوهش بیان می‌کند که بنابر بررسی چارچوب سیاستی کنونی، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است. همچنین سیاست‌های واضح، ملموس و هدفمندی در این زمینه وجود ندارد. در مصوبات و مقررات تخصصی‌تر نیز راهبردهای موجود کم‌رمق بوده و جامعیت لازم را ندارند. بررسی آرایش نهادی این حوزه نیز نشان‌دهنده فعالیت جزیره‌ای، موازی‌کاری و تشتت در تولی‌گری است.
* نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان
این پژوهش نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان را به‌عنوان یکی از چالش‌های تولید و ترویج محتوای ادبی برای این قشر دانست و بیان کرد که خلأ برنامه راهبردی، تلقی نشدن مسائل کودک و نوجوان به‌عنوان اولویتی بنیادین و ضعف در چارچوب سیاستی و نهادی موجود، به ساده‌انگاری، تشتت و نبود انسجام در سطوح مختلف سیاستگذاری و اجرا در این حوزه منجر شده‌است. به‌دلیل محوریت نداشتن پژوهش، تخصص‌گرایی و برنامه‌ریزی جامع‌نگرانه، عمده اقدامات به‌صورت مقطعی و پروژه‌ای، جوشیده از دغدغه‌های فردی یا برخواسته از ادراک و تجربه زیسته محدود و ناقص شخصی بوده‌اند که به نتایج کم‌اثر و سطحی انجامیده‌است.
* مغفول ماندن بسیاری از حوزه‌های موضوعی مورد نیاز مخاطب
در این پژوهش، مغفول ماندن بسیاری از حوزه‌های موضوعی مورد نیاز مخاطب به‌عنوان چالش تولید و ترویج محتوای ادبی برای گروه کودک و نوجوان بیان شده و آمده است که آثار تألیفی از لحاظ موضوع‌یابی، مسئله‌مندی و نیازشناسی دچار ضعف جدی بوده و به بسیاری از بحران‌ها و مسائل آسیب‌زای دوره کودکی و نوجوانی کم‌توجهند. در چنین شرایطی، مخاطبان برای پاسخ به نیازها و دغدغه‌های خود، بیشتر سراغ آثار ترجمه‌ای و خارجی می‌روند که اغلب حاوی پیام‌هایی آسیب‌زا و ناسازگارند.
* خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر
دیگر چالش این حوزه در این گزارش به خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر اشاره شده و آمده است که: فعالیت مؤثر و پیوسته در این حوزه مستلزم حضور و استقرار متخصصان دغدغه‌مند و مسئله‌شناس است. در شرایط کنونی، مجموع آثار تألیفی کمیّت و کیفیت مطلوبی نداشته و در زمینه پرورش و تربیت آفرینش‌گر و متخصص کودک و نوجوان و زیرساخت‌ها و مواد آموزشی مربوطه نیز خلأ جدی وجود دارد. آفرینش‌گران فعال و دغدغه‌مند کنونی نیز کم‌شمار بوده و در میان مخاطبان چندان شناخته شده نیستند.
* فعالیت جزیره‌ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول
این پژوهش رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی و فعالیت جزیره‌ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول را به‌عنوان یکی از چالش‌های این حوزه معرفی کرده و توضیح می‌دهد که رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق یا تک‌محصول‌ها، اگرچه در کوتاه‌مدت جذب مخاطب را به‌همراه داشته و دستاوردساز است، اما نمی‌تواند به‌طور ماندگار و گسترده‌ای جریان‌سازی کرده و انس کودکان و نوجوانان با محتوای ادبی را نهادینه کند. عمده دستگاه‌ها و نهادهای مسئول در این حوزه ارتباط پایدار و تعامل پویایی با یکدیگر ندارند و اغلب فعالیت‌ها و برنامه‌های اصلی خود را در سطح درون‌سازمانی دنبال می‌کنند. به‌این‌ترتیب، اقدامات انجام شده تأثیر محدود و اندکی بر کلان وضعیت مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان گذاشته و هدف راهبردی مشخص و دستاورد ملموس و سنجش‌پذیری محقق نمی‌شود.
* نظم‌دهی و انسجام‌بخشی به فعالیت‌های این حوزه
این پژوهش پیشنهاد می‌کند که نظم‌دهی و انسجام‌بخشی به فعالیت‌های این حوزه و راهبری سبد مصرف فرهنگی مخاطب کودک و نوجوان، به تدوین برنامه‌ای راهبردی و جامع (مصوب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی) و به‌روزرسانی پیوسته آن نیازمند است. تعیین اولویت و رویکرد موضوعی و تنظیم نگاشت نهادی از لوازم اساسی چنین برنامه‌ای است. رصد و پایش مداوم زیست‌بوم فرهنگی کودک و نوجوان می‌تواند منجر به تصویری واضح از وضعیت مستقر شود. تصویری که می‌تواند یاریگر برنامه‌ریزان و آفرینش‌گران و تولیدکنندگان در ایده‌پردازی، خلق اثر، ترویج محتوا، بازاریابی و عرضه محصول باشد.
* تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی
این پژوهش یکی از راهکارهای حل این چالش را تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی عنوان کرده و ادامه می‌دهد که در راستای افزایش تخصص‌گرایی و بهبود وضعیت تألیف، روندها و زیرساخت‌های کنونی باید به‌سمت تربیت و آموزش افراد مستعد، توانمندسازی آفرینش‌گران کنونی و نیز حمایت از آثار تألیفی مطلوب، تغییر مسیر یابند. ازاین‌رو، لازم است ضمن تقویت ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های آموزشی در مقاطع مختلف، در صنعت نشر و فعالیت‌های ترویجی نیز از آثار تألیف و بومی مطلوب پشتیبانی شود (مانند مشوق‌های مالیاتی و اعطای یارانه).
در این پژوهش تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان به‌عنوان راهکار دیگر مطرح شده و در توضیح آن آمده است که تمرکز بر جایگاه‌های حقوقی و آفرینش‌گران موفق و ترویج و چهره‌سازی از آنها می‌تواند پیوند مستحکم‌تری میان مخاطبان و محتوای ادبی ایجاد کند. زیرا نهادها و آفرینش‌گران از امکان همراهی طولانی‌مدت و پیگیری پیوسته توسط مخاطب برخوردار بوده و ظرفیت بسیار بیشتری برای هویت‌بخشی، الگو‌آفرینی و سبک‌سازی دارند.
* تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت‌های بازار فرهنگی
این پژوهش همچنین پیشنهاد تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت‌های بازار پردازی فرهنگی را مطرح کرده و بیان می‌کند که عرضه حداکثری محتوای ادبی مستلزم لحاظ ذائقه‌ها و گرایش‌های گوناگون مخاطب و قرار دادن محتوای مدنظر در زنجیره ارزش است. در صورت ایجاد پیوستاری در سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در این حوزه، می‌توان منابع فرهنگی غنی دینی و بومی را به زبان کودک و نوجوان امروز فراوری کرد و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بازار پردازی فرهنگی به بازتولید چنین آفرینش‌هایی در قالب‌های گوناگون پرداخت.
* تقویت جریان اقتباس
راهکار دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس در این پژوهش مبتنی بر تقویت جریان اقتباس و سرمایه‌گذاری در صنعت و پی نما مطرح شده که در توضیح آن بیان می‌کند که با تقویت جریان اقتباس می‌توان جهان‌های داستانی و شخصیت‌های بومی و آئینی را در قالب رمان بازآفرینی کرد و با نگارش فیلم‌نامه‌ها و بازی‌نامه‌های اقتباسی براساس رمان‌های پرمخاطب و غنی به گسترش جهان داستانی خلق شده در دیگر قالب‌های هنری و رسانه‌ای پرداخت. صنعت پی‌نما نیز ظرفیت فراوانی در شکوفایی زنجیره ارزش آثار ادبی داشته و می‌تواند حلقه اتصال کتاب و آثار نمایشی (به‌ویژه پویانمایی) باشد. با سرمایه‌گذاری در پی‌نما، هم مخاطب بالقوه‌ای برای آثار اقتباسی فراهم می‌شود و هم بهره‌وری فرایندهای تولید آثار نمایشی افزایش می‌یابد. رویکرد ارتباطات سازمانی در میان دستگاه‌های مسئول در این عرصه نیازمند بازنگری جدی است. همرسانی نیازها و ظرفیت‌ها میان مدارس، مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مساجد، فرهنگ‌سراها و دیگر نهادهای مرتبط و برقراری تعاملات هم‌افزا در این زمینه، ضروری است.
در یکی جمع بندی نهایی محوری‌ترین مسائل و چالش‌های این حوزه از منظر سیاستی و تقنینی عبارتند از:
۱. نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان،
۲. مغفول ماندن بسیاری از حوزه های موضوعی مورد نیاز مخاطب،
۳. خلأ جدی در تألیف و تربیت آفرینش گر،
۴. رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی،
۵. فعالیت جزیره ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول.
در راستای مسائل یاد شده، این راهکارها پیشنهاد می شوند:
۱. تدوین برنامه راهبردی و تنظیم نگاشت نهادی،
۲. رصد و شناسایی مداوم نیازهای کودکان و نوجوانان،
۳. تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی،
۴. چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان،
۵. تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت های بازارپردازی فرهنگی،
۶. تقویت جریان اقتباس و سرمایه گذاری در صنعت پی نما (کمیک)،
۷. بهبود تعامل میان دستگاهی.
انتهای پیام/
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است